W polskim prawie spadkowym istnieją różne możliwości dziedziczenia po osobie zmarłej. Jedną z nich jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co w pierwszej chwili może przywoływać nam obraz dziedziczenia gospodarstwa rolnego. Nic bardziej mylnego. W związku z powyższym odpowiadamy, czym jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, od kiedy i na jakich zasadach się odbywa. Koniecznie przeczytajcie, jak wygląda dziedziczenie spadku.
Spadek z dobrodziejstwem inwentarza to instytucja prawna obecna w polskim prawie cywilnym regulująca dziedziczenie po zmarłym. W prawie cywilnym spadkobierca może przyjąć spadek w trzech trybach:
Tak więc warto podkreślić, że przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza skutkuje tym, że spadkobierca ponosi odpowiedzialność za dugi spadkowe ale tylko i wyłącznie do wartości spadku, ustalonego w wykazie inwentarza lub spisie inwentarza stanu czynnego spadku.
Decyzja, czy dziedziczenie ma nastąpić wprost czy z dobrodziejstwem inwentarza, zależy od sytuacji prawnej i okoliczności konkretnej sprawy. Dziedziczenie wprost oznacza, że spadkobierca przejmuje cały majątek spadkowy, w tym zarówno aktywa, jak i pasywa, czyli długi, jak i zobowiązania spadkowe. W takim przypadku spadkobierca staje się właścicielem całego majątku, ale musi również uregulować wszystkie zobowiązania spadkowe.
Z kolei dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza sprawia, że spadkobierca dziedziczy tylko pozytywny stan spadku. Oznacza to, że spadkobierca nie odpowiada za długi spadkowe z własnego majątku, ale tylko do wysokości wartości spadku. Spadkobierca ma wtedy możliwość dokładnego sprawdzenia, jakie długi i zobowiązania obciążają spadek, przed podjęciem decyzji o przyjęciu spadku.
Decyzja o dziedziczeniu wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza zależy zwykle od indywidualnej sytuacji i oceny ryzyka. Jeśli istnieje ryzyko, że spadek może być obarczony znacznymi długami lub zobowiązaniami spadkowymi, lepszym wyborem dla spadkobiercy będzie dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza. W przypadku, gdy spadek jest wolny od długów lub obciążeń, spadkobierca może zdecydować się na dziedziczenie wprost.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest domyślnym trybem dziedziczenia, który stosuje się w przypadku, gdy spadkobierca nie podejmuje żadnych działań w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o spadku. Oznacza to, że jeśli spadkobierca nie złoży w tym okresie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost lub jego odrzuceniu, to uważa się, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Jednocześnie warto zaznaczyć, że w przypadku, gdy spadkobierca chce przyjąć spadek wprost, musi złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o spadku. W przypadku, gdy spadkobierca chce odrzucić spadek, również musi to zrobić w tym samym terminie.
Podsumowując, domyślnym trybem dziedziczenia w przypadku braku działań ze strony spadkobiercy jest dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza. Natomiast jeśli spadkobierca chce przyjąć spadek wprost lub go odrzucić, musi złożyć odpowiednie oświadczenie w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o spadku.
Często zgłaszają się do kancelarii Klienci, którzy przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza i okazało się, że spadek obejmuje tylko długi. W takim przypadku spadkobierca nie ponosi odpowiedzialności za długi spadkowe ponad wartość spadku.
Oznacza to, że jeśli wartość spadku wynosi na przykład 50 000 zł, a długi spadkowe wynoszą 100 000 zł, spadkobierca będzie musiał spłacić długi tylko w wysokości 50 000 zł. Po przekroczeniu tej granicy, spadkobierca jest już zwolniony z odpowiedzialności za długi spadkowe.
Warto jednak pamiętać, że dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza powinno być wybierane w sytuacjach, gdy nie jest pewne, jakie zobowiązania i długi obciążają spadek. Zatem na pytanie: czy spis inwentarza chroni przed długami odpowiedź jest pozytywna. Jeśli spadkobierca wie, że spadek jest obciążony znacznymi długami takimi jak np. długi bankowe, może rozważyć odrzucenie spadku lub dokładne zbadanie jego zawartości przed podjęciem decyzji o dziedziczeniu. Ma na to 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swojego powołania.
Jeśli jesteś zainteresowany jak zrobić spis inwentarza, szukasz odpowiedzi na pytanie kiedy robi się spis inwentarza, zapraszam do kontaktu, celem umówienia dogodnego dla Państwa terminu spotkania.
